Apiterapia czyli leczenie miodem i innymi produktami pszczelimi.
Rola miodu, propolisu czy mleczka pszczelego nie ogranicza się tylko do
domowego zastosowania. Substancje pochodzące z produktów pszczelich są
także podstawą leków, które stosuje się dziś w wielu dziedzinach medycyny
konwencjonalnej.
| -miód | -propolis (kit pszczeli) |
| -wosk pszczeli | -mleczko pszczele |
| -pyłek kwiatowy | -zasklep miodowy |
| -pierzga | -jad pszczeli |
Jednak rola popularnych produktów pszczelich nie ogranicza się tylko do domowego stosowania. Są one także surowcem, z których wyodrębnia się ekstrakty, będące później podstawową substancją czynną wielu leków, które fachowo nazywa się apiterapeutykami. Są one dziś stosowane w prawie każdej dziedzinie medycyny konwencjonalnej, m.in. w dermatologii, pediatrii, ginekologii, laryngologii, chirurgii, kardiochirurgii oraz ortopedii. Zaletą preparatów opartych na produktach pszczelich jest to, że można je spożywać niemal bez ograniczeń, ponieważ – w przeciwieństwie do niektórych innych specyfików – nie można ich przedawkować.
Apiterapia – leczenie jakich chorób może wspomóc miód?
– miód wielokwiatowy – łagodzi alergie dróg oddechowych, ochrania serce i naczynia krwionośne, wzmacnia organizm przy wyczerpaniu fizycznym i psychicznym;
– miód gryczany – chroni przed miażdżycą, a tym samym przed chorobami układu krążenia, wspomaga leczenie i zapobiega niedokrwistości z niedoboru żelaza, działa odtruwająco i wspomaga pracę wątroby;
– miód lipowy – ma działanie napotne, przeciwgorączkowe i wykrztuśne, dlatego wspomaga leczenie chorób górnych i dolnych dróg oddechowych. Ponadto wzmacnia serce, wspomaga pracę układu nerwowego, zwiększa odporność na stres;
– miód akacjowy – można go stosować pomocniczo przy zaburzeniach trawienia (zgaga, nadkwasota), wspomaga pracę nerek i układu moczowego, łagodzi objawy przeziębienia;
– miód rzepakowy – można go stosować w stanach zapalnych dróg oddechowych, by wzmocnić serce, wspomóc pracę wątroby i dróg żółciowych;
– miód spadziowy – ten z drzew iglastych można stosować m.in. przy zaparciach, biegunkach lub nerwicach, a ten z drzew liściastych wspomaga pracę wątroby, nerek i dróg moczowych
Apiterapia – właściwości lecznicze innych produktów pszczelich
Wosk pszczeli znalazł zastosowanie w kosmetyce jako składnik m.in. kremów i maści, które można stosować np.przy trudno gojących się ranach, czyrakach, artretyzmie i schorzeniach reumatycznych. Pyłek kwiatowy ze względu na sporą zwartość substancji białkowych, jest polecany osobom, które zmagają się z niedoborem białka w diecie (np. wegetarianie). Ponadto może być stosowany pomocniczo w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy lub przy chronicznym zapaleniu wątroby i dróg żółciowych. Wykazuje również właściwości antybiotyczne, odtruwające i wzmacniające organizm. Naukowcy twierdzą, że pyłek kwiatowy pomoże złagodzić objawy napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Pierzga, czyli utrwalony pyłek kwiatowy, działa regenerująco, w związku z tym można po nią sięgać w stanach chronicznego zmęczenia, po przebyciu chorób czy zabiegach operacyjnych. Ponadto wzmacnia układ nerwowy, dlatego sprawdzi się w stanach przemęczenia psychicznego, przy depresji lub podczas intensywnego wysiłku umysłowego. Ze względu na zwartość witaminy K, można ją stosować przy dolegliwościach wynikających ze złego stanu naczyń krwionośnych. Ponadto pierzga zawiera znacznie więcej białka niż pyłek kwiatowy. Propolis to lepka substancja, którą pszczoły uszczelniają ul (stąd inna nazwa – kit pszczeli). Propolis można stosować pomocniczo przy schorzeniach w obrębie jamy ustnej, np. przy zapaleniu dziąseł, po wyrwaniu zęba czy przy paradontozie. Ponadto dzięki silnym antybakteryjnym i przeciwgrzybiczym właściwościom wspomaga leczenie chorób skórnych, takich jak, np. grzybica czy trądzik, oraz łagodzi oparzenia i przyśpiesza gojenie się ran. Kit pszczeli poleca się także osobom zmagającym się z wrzodami i ze stanami zapalnymi gardła. Mleczko pszczele wpływa pozytywnie na układ sercowo-naczyniowy (m.in. zapobiega miażdżycy, obniża ciśnienie tętnicze krwi, zwiększa ilość krwinek czerwonych, a tym samym zapobiega anemii) oraz układ nerwowy (zmniejsza zmęczenie, dodaje energii, polepsza samopoczucie). Ponadto mleczko pszczele znalazło zastosowanie w dermatologii, gdyż skraca czas gojenia się ran, odleżyn i oparzeń, a także wspomaga leczenie łojotoku i egzem łojotokowych czy liszajów. Z kolei leczenie jadem pszczelim (apitoksynoterapia) polega na żądleniu pszczół lub podawaniu pacjentowi jadu w zastrzykach. Jad pszczół może być stosowany także w postaci kremów, maści lub inhalacji. Apitoksynoterapia jest pomocna przy schorzeniach, takich jak reumatyzm, artretyzm i gościec. Ponadto znajduje zastosowanie w leczeniu nerwic, neuralgii i nadciśnienia. Jadem pszczelim leczą się też osoby cierpiące na stwardnienie rozsiane. Jad pszczeli wykorzystuje także apipunktura (akupunktura z zastosowaniem jadu pszczelego). Warto wiedzieć, że bazą do wyrobu apiterapeutyków są także ekstrakt DNA larw pszczół (tzw. czerw pszczeli) oraz ekstrakt zasklepu miodowego (jest wytwarzany z wosku, pierzgi, propolisu oraz miodu). Wykazują one działanie przeciwbakteryjne oraz zapoczątkowują procesy odnowy uszkodzonych tkanek.
Apiterapia – przeciwwskazania
Z apiterapii powinny zrezygnować osoby uczulone na miód i inne produkty pasieczne. Alergia na miód i inne pszczele wyroby występuje rzadko i zwykle pojawia się u uczulonych na pyłki roślin oraz jad owadów. Przed apiterapią z lekarzem powinni skonsultować się osoby chore na cukrzycę. Jad pszczeli tylko pod nadzorem lekarza Jad pszczeli to silnie działająca substancja, która u osób uczulonych może wywołać wstrząs anafilaktyczny – co może doprowadzić nawet do śmierci. Dlatego stosowanie jadu pszczelego musi odbywać się pod nadzorem lekarza, po wykonaniu odpowiednich badań.
Książki o apiterapii
- ,,Lecznicza moc pszczół : najskuteczniejsze terapie od A do Z”
Autor: Hainbuch Friedrich - ,,Apiterapia. Leczenie miodem i produktami pszczelimi”
Autor: Bogdan Kędzia, Elżbieta Hołderna-Kędzia - ,,Terapia miodem… oraz mleczkiem pszczelim, pyłkiem i jadem”